بعد از گذراندن ٦٧٤ روز در فضا، هواپیمای فضایی ارتش آمریکا که X- ٣٦B نام داشت، به زمین برگشت، اما هیچ کس به درستی نمی داند که ماموریت آن چه بود یا در این مدت دقیقا چه کرد. تصاویر تنها یک فضاپیمای کوچک را نشان میدهد و مطبوعات مدعی شدند که این میتواند یک بمب افکن فضایی یا ماهواره‌ای باشد که برای جاسوسی از سایر ماهواره‌ها به کار گمارده شده است. با توجه به مدارک قابل دسترس، نویسنده این مقاله معتقد است که X- ٣٦B نشانگر ادامه نظامی کردن فضا توسط آمریکا و مسلح‌سازی آن در آینده است.
اکتبر ٢٠١٤ آمریکا بازگشت فضاپیمای بی‌سرنشین X- ٣٦B را پس از دو سال اعلام کرد. هدف ظاهری از برنامه X- ٣٦B توسعه یک سامانه پرتاب با قابلیت استفاده مجدد همانند فضاپیماهای پیشین اما ارزان‌تر و کوچک‌تر از آنها بود که بتواند به سرعت به نیازهای در حال تحول نظامی در فضا پاسخ دهد، اما هدف مهم‌تر دیگر، ایجاد یک پایگاه برای آزمایش فناوری سلاح‌های فضایی است. بنابراین این فضاپیما بخش جدایی‌ناپذیری از تلاش‌ها برای نظامی کردن و در نهایت مسلح سازی فضاست.
تمامی ویژگی‌هایی که این برنامه شامل آن است، از جمله قابلیت آزمایش آخرین سامانه‌های حفاظت حرارتی، سبک‌وزنی و بهره‌مندی از سامانه‌های پرواز الکترومکانیکی، برای اهداف نظامی ارتش آمریکا ضروری است. مانند آنکه ارتش آمریکا از موشک‌های سرعت بالا در عملیات‌های ضدتروریستی یا ضدموشکی استفاده میکند. در چنین سرعتی یک دشمن به سختی میتواند در زمان مناسب موشک را روی صفحه رادار خود قبل از آنکه نابود شود، شناسایی کند.
به همان اندازه که فن‌آوری‌های مافوق صوتی اهمیت دارد، دیدگاه کسانی که آنها را کنترل میکنند، نیز مهم است. مقامات آمریکایی امروزه از فن‌آوری‌های جدید بهره میبرند و به تبع آن از فضای پاسخگوی عملیاتی نام میبرند که یکی از کارکردهایش جمع‌آوری اطلاعات جاسوسی از مناطق جنگی است.
به همین نسبت، قابلیت پرتاب سریع اشیا کوچک به فضا میتواند حمایت‌های فضایی از آنهایی را که در جنگ هستند، تغییر دهد. به همین شیوه، ماهواره‌های کوچک هم میتواند برای کسانی مورد استفاده قرار بگیرد که ماهواره خود را در مقابل دشمن‌شان از دست داده‌اند. این ماهواره‌های کوچک میتواند برای حریف فضایی تهدیدی باشند و احتمال جنگ الکترونیکی را به وجود آورند.
همان طور که یکی از فرماندهان سابق نیروی فضایی آمریکا اشاره داشته است، آن زمان که تنها آمریکا و شوروی در فضا مقابل هم بودند، تمام شده است. هم کنون ١١ کشور توانایی پرتاب فضاپیما به فضا را دارند که برخی از آنها آشکارا پیگیر برنامه‌های سلطه‌جویانه هستند.
با وجود معاهده‌هایی مانند معاهده ضدموشک‌های بالستیکی ١٩٧٢ که به منظور عدم استفاده نظامی از فضا منعقد شده، تمایل به استفاده از این سلاح‌ها از سال ١٩٩١ که آمریکا از فضاپیماهای خود در جنگ خلیج فارس استفاده کرد، افزایش یافته است.
این روند تا جایی پیش رفت که در دهه نخست قرن بیست و یکم، آمریکا به صورت یکجانبه از این معاهده روی برگرداند و تلاش برای سامانه‌های دفاع موشکی در ارتش آمریکا و استفاده نظامی از فضا به صورت جدی آغاز شد.
اجتناب از رقابت تسلیحاتی در فضا
بحث ها برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا مدت‌ها پیش آغاز شد. کنفرانس خلع سلاح ملل متحد شروع به مذاکره برای تدوین یک معاهده کرد که با مقاومت آمریکا برای پیشروی در این موضوع مواجه شد. در سال ٢٠٠٨ چین و روسیه معاهده ای واقعی را برای خلع سلاح معرفی کردند که در سال ٢٠١٢ تبدیل به معاهده رقابت فضایی در فضای خارج از جو شد.
پیشنهاد معاهده در زمانی بحرانی صورت گرفت. زمانی که آمریکا یک لیزر زمینی با توان یک مگاوات (به نام میراکل) را روی یک ماهواره در حال انهدام آزمایش میکرد، به این منظور که آیا توانایی تخریب مدارات الکترونیکی و از بین بردن حسگرهای روی ماهواره‌ها را دارد یا خیر. اگرچه آن آزمایش موفق نبود، اما در نتیجه آن دریافتند که لیزرهایی میلیون‌ها برابر کوچک‌تر از میراکل می‌توانند حسگرهای ماهواره‌ها را از کار بیندازند.
در سال ٢٠٠٨ آمریکا ماهواره دیگری پرتاب کرد که مدت کوتاهی بعد از پرتاب از کنترل خارج شد. با این سابقه آمریکا محرک اصلی در مسلح‌سازی فضاست و دیگر کشورها چون روسیه و چین بعد از آن آزمایش‌های ضدماهواره‌ای انجام دادند.
هم اکنون، براساس پیش نویس معاهده پاروس (PAROS) که به سازمان ملل متحد تسلیم شده است، شرکت کنندگان متعهد شده اند از حمل یا قرار دادن هر نوع شی‌ای در مدار، از نصب سلاح روی اجرام آسمانی گرفته تا تهدید به استفاده از زور علیه اشیا خارج از جو، خودداری کنند. در این معاهده توافق شده است که کشورها درباره تعهدات‌شان برای جلوگیری از مسلح سازی فضا اعتماد سازی کنند.
تاکنون موضع آمریکا این بوده که معاهدات موجود کافی‌اند و نیاز به تدوین معاهده جدید نیست. اگرچه مدرکی درباره مسدود کردن مذاکرات از سوی آمریکا وجود ندارد، اما تلاشی هم برای بیرون آمدن از بن بست فعلی نمی کند.
اگر جامعه بین المللی بتواند رهبران سیاسی و استراتژیست‌های نظامی را متقاعد کند که هیچ پیروزی در جنگ فضایی وجود نخواهد داشت، هنوز هم میتوان از یک مسابقه تسلیحاتی در فضا اجتناب کرد یا حتی شاید بتوان به معاهده‌ای دست یافت که بر اساس آن به همه ماهواره‌ها در فضا احترام گذاشته و تعهد شود که هیچ آزمایش نظامی در سامانه‌های فضایی انجام نخواهد شد.
به علاوه، فن‌آوری‌های جدید فضایی، قابلیت استفاده مفید هم دارند. چنانکه گیرنده ماهواره‌ها به جای آنکه برای صدمه زدن به ماهواره کشورهای دیگر مورد استفاده قرار گیرند برای تعمیر ماهواره‌های آسیب دیده استفاده شوند. همچنین به جای استفاده مخفیانه از آنها میتوان آنها را با همکاری بین‌المللی با هزینه کمتر و سرعت بیشتر استفاده کرد و به نوآوری در فضا رسید. نمونه این همکاری در ایستگاه بین المللی فضایی میان آمریکا و روسیه قابل مشاهده است.؟
مجله بولتن دانشمندان اتمی
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/4188
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
